همه ما بارها این عبارت نگهداری و تعمیر را در جمع های صنعتی و ادارات و سازمان ها و مجموعه های کشاورزی شنیده ایم . اما این عبارات تا چه حدی مهم می باشند ؟

در گذشته ، ماشین آلات صنعتی و کشاورزی در همه جا بصورت مکانیزم دستی و نیمه خودکاری عمل می نمودند و کمتر محصولی بصورت نیمه خودکار دیده میشد . اما به تدریج و با پیشرفت تکنولوژی دستگاهها به سمت خودکار و نیمه خودکار حرکت نمودند . که به مرور زمان این پیشرفت به سمت اتوماسیون ( Automtion ) رسید و دستگاه ها با توجه به نیاز کارگران و کارکنان و اپراتور ها عمل کنند و نیازهای آنها را برطرف نمایند . کارگرانی که در گذشته می بایست دارای فن و مهارت و سرعت بالا در کار باشند به تدریج قدری نیازشان به مهارت و حرفه کمتر شد . و همگام با پیچیده تر شدن طرح و ساختار سیستم ها و عامل وابستگی بین مراحل تولید یک محصول همانند کمپرسور ، روتیواتور کشویی ، گود زن ، مخزن پمپ باد ، لانس جت سمپاش و ...، کارکنان کمتر دخالتی در طراحی داشته زیرا تمام اصول و قواعد تحت یک الگو مشخص طراحی و تولید می گردد . اما از این رو باید کارکنان یک مجموعه در بحث نگهداری و تعمیرات ( maintenance and repair ) تجهیزات مهارت بالاتری داشته باشند.

با بیانی متفاوت می توان گفت رابطه ی مستقیمی بین میزان اتوماسیون و میزان احتیاج به مهارت بین کارگران و کارکنان با تعمیر و نگهداری می باشد . نیاز به مهارتها و تخصصهای بالا برای کارکنان نگهداری و تعمیرات ، پرداخت دستمزد های بالا و بیشتر را الزامی نمود .

همچنین افزایش قیمت های ماشین آلات و حجم بالای سرمایه گذاری برای شروع به کار واحدهای تولیدی صنعتی و حتی کشاورزی همانند شرکت هایی چون این مجموعه ؛ ایران کمپرسور ، بهاران کشت ، مزرعه نیاک و ... باید تخصص مورد نظر پرسنل هم مورد اهمیت قرار بگیرد به عبارتی جایگاه امور مدیریت فنی و نگهداری و تعمیرات در نمودارهای سازمانی مورد نظر مدیران قرار بگیرد .شرکت مزرعه نیاک ایرانیان تولیدکنند لنسر سمپاش جت لانس که یکی از برند های معتبر لانس سمپاش می باشد به این موارد بسیار نگاه ویژه ای داشته و استفاده از متریال عالی و پرسنل کار آزموده اهمیت می دهند . و به همین جهت به سراغ یک شرکت دیگر مشابه به نام بهاران کشت رفته و مشاهده گردیده که این مجموعه تولید کننده ادوات پشت تراکتوری از جمله ، چاله کن ، روتیواتور ، چیزل ، گاوآهن ، بیل صاف کن تراکتوری خود را با توجه اتوماسیون فنی و مکانیزاسیون بصورت کاملاً کالیبره و قاعده مند تولید می نمایند. و همچنین در جهت آموزش نگهداری و تعمیرات در هر سال دوره های آموزشی رایگان بین نمایندگان و پرسنل خود برگزار می نماید. تا کالای تولید شده بصورت اصولی و درست به دست مصرف کننده برسد . و این مجموعه خانه کمپرسور ( ایران کمپرسور ) که محصولات تولید شده را به کشور های همسایه هم ارسال می نماید توانسته است از پرسنل مجرب و متعهد در جهت تولید و پیشرفت شرکت استفاده نماید تا مخزن پمپ باد ، کمپرسور تسمه ای ، پمپ باد دندانپزشکی را طبق استاندارد و اصولی محور طراحی و تولید نماید . از این رو تمام کادر این مجموعه در بحث تعمیر و نگهداری آموزش های لازم را دیده و حتی توانایی انتقال آن را خواهند داشت .

از دلایل اصلی روند افزایشی نگهداری و تعمیرات در گذر زمان به موارد زیر می توان اشاره نمود :

1- حرکت سریع صنایع در جهت اتوماسیون ، کاری که در نهایت ظرافت احتیاج کمتری را به مهارت های امور تولیدی ایجاب نموده است ولی احتیاج به مهارت بیشتر پرسنل و کارگران نت ( maintenance and repair ) در جهت توانایی در مراقبت و تعمیر تجهیزات و ابزار الزامی می نماید.

2- بالا رفتن قیمت قطعات یدکی و قیمت اولیه ماشین آلات که نیاز به روش های صحیح و بهینه شده بخش مدیریت به دارایی های فیزیکی و کنترل استهلاک و هزینه های نگهداری و تعمیرات ادوات و ماشین آلات را الزامی می نماید .

3- افزایش میزان هزینه های سرمایه گذاری و سرعت تولید و در نتیجه بروز خسارت های زیاد به سیستم تولیدی در اثر رکود تولید به علت

موارد اضطراری موارد فوق الذکر بخشی از این روند افزایشی خواهد بود .

ساختار جریان تولید و استمرار تولیدی در نسبت فعالیت های مدیریت فنی ( نگهداری و تعمیر ) مؤثر است . در صورتی که در یک طبقه بندی کلاسیک سیستم های تولیدی رایج در صنعت به چهار طبقه پیوسته ، انبوهی و دسته ای و سفارشی تقسیم شود . پیچیدگی خدمات مدیریت فنی به ترتیب در تولید پیوسته از همه انبوه تر و پس از آن تولید انبوهی ، دسته ای و سفارشی خواهد بود .

عوامل پیچیدگی امور نت در سیستمهای تولیدی پیوسته در مقایسه با سایر سیستمها شامل موارد زیر می شود :

1- پیوستگی خط تولید ، منجر می گردد توقف یک دستگاه تولیدی کل خط تولید را دچار اختلال کند .

2- در بیشتر سیستمها تولید پیوسته نیروی کار در اطراف دستگاه ها وجود ندارد و یا کمتر وجود دارد ( به دلیل اتوماتیک بودن ماشین آلات ) که این باعث دریافت کمتر اطلاعات و پیغام از وضعیت ماشین آلات می شود .

3- در جریان این خط تولید ، معمولاً توقف تولید به معنای اتلاف شدن میزان قابل توجه ای مواد اولیه می شود .

در صورتی که باید فرهنگ کارکنان و پرسنل بخش های تولید به گونه ای باشد که همه آنها نسبت ب حفاظت از دستگاه ها بی تفاوت نباشند و هزینه های نگهداری و تعمیرات و همچنین توقف تولید ، فشار سنگینی را به مدیریت ها وارد ننماید.

در انتهای مقاله از مدیریت های مجموعه های محترم بابت انتقال داده ها و اطلاعات فنی مفید سپاسگذاریم.

* منبع : کتاب برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات تخصصی ( نت ) اثر دکتر حاج شیرمحمدی